نمونه سوالات ادبیات پیش تخصصی ترم 2
برای دریافت این نمونه سوالات به ادامه مطالب بروید
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 14:0 توسط فرشته جوادی
|
نمونه سوالات ادبیات سال اول
برای دیدن ودریافت نمونه سوالات به ادامه مطلب بروید
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 13:38 توسط فرشته جوادی
|
نمونه سوالات ادبیات سال اول
نمونه سوالات ادبیات اول دبیرستان
ادامه نوشته
ادامه مطلب
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 13:28 توسط فرشته جوادی
|
نمونه سوال ادبیات اول
الف) معني ومفهوم نظم ونثر (6 نمره) بارم
معني بيت ها وعبارت هاي زير را بنويسيد.
1- خدايي اوراست در خورنده. 25/0
2- سمك و آتشك نگاه مي داشتند. 25/0
3- عاقبت خير باد چون نامت. 25/0
4- شنبه روز قتل است. 25/0
5- پدر را نبايد كه داند پسر. 5/0
6- مرد بي ديده را تهي بگذاشت. 5/0
7- هيچ قدرتي ياراي ايستايي ندارد. 5/0
8-چه بودي فاطمه بودي دراين صحراي شور انگيز كه كردي پاك از روي حسين،گرد و غبار امروز 75/0
9- كار پاكان را قياس از خود مگير گرچه ماند در نبشتن شير شير 75/0
10- قطره ي دانش كه بخشيدي به من متصّل گردان به دريا هاي خويش 1
11- چو بشنيد رستم سرش خيره گشت جهان پيش چشم اندرش تيره گشت 1
ب) معني لغت (2نمره)
معني لغت هاي مشخّص شده را بنويسيد.(هرمورد25/0) 2
1- خواستن جز او نيست خوش گوار. 2- نبايد به گيتي كسي تاجور
3- زتن خون و خوي را فرو ريختند 4- لواي ستم بر تو شد استوار
5- هيچ مهدي به دست تواني آوردن؟ 6- قطران را با تمكين تمام آوردم.
7- دهمت تا ز مايه گردي پر 8- كافتاب نعمتم شد زير ميغ
پ) درك مطلب (4نمره)
1- در شعر«مردي از شرق برخاست / آسمان را ورق زد»
الف- منظور از «مرد» كيست؟ 5/0
ب- «آسمان را ورق زد» يعني چه؟ 5/0
2- در شعر «من تفنگم در مشت/ كوله بارم بر پشت/ بند پوتينم را محكم مي بندم/ مادرم/ آب و آيينه و قرآن در
دست روشني در دل من مي بارد/ پسرم بار دگر مي پرسد:/ تو چرا مي جنگي؟/ با تمام دل خود مي گويم:/ تا
چراغ از تو نگيرد دشمن.
الف- قالب شعر چيست؟ 5/0
ب- «بند پوتين را محكم بستن» كنايه از چيست؟ 5/0
پ- شاعر دراين شعر به چه سنّتي اشاره دارد؟ 5/0
ت- مقصود شاعر از «روشني در دل من مي بارد» چيست؟ 5/0
ث- معادل «از صميم قلب» را در كدام مصراع شعر مي يابيد؟ 5/0
ج- منظور شاعر از چراغ چيست ؟ 5/0
ت) دانش هاي ادبي(3نمره)
1- شاهنامه به چند بخش تقسيم مي شود؟ 75/0
2- در جمله ي «نه هركه به قامت مهتر، به قيمت بهتر»چه آرايه اي به كار رفته است؟ 25/0
3- در ادبيّات غرب به نمايشي كه تصوير ناكامي اشخاص برجسته است . . . مي گويند. 25/0
4- ادبيّات . . . هنري ترين نوع ادبيّات مردمي است. 25/0
5- در بيت «شركه آن ديد دشنه باز گشاد/ پيش آن خاك تشنه رفت چو باد» ، «خاك» استعاره ازچيست؟ 25/0
6- دو مورد از اصلي ترين مسائل ادبيّات پايداري را بنويسيد 5/0
7- نام پديدآورندگان آثار زير را بنويسيد.
مثنوي معنوي مثل چشمه ، مثل رود ريشه در ابر 75/0
ث) خود آزمايي (4نمره)
1- با توجّه به مصراع «به گردان لشكر سپهدار گفت» مقصود از «سپهدار»كيست؟ 5/0
2- مصراع «زمانه بيامد نبودش توان» يعني چه؟ 5/0
3- معادل امروزي «فرو بريم»(بگذار تا فردا داري در ميدان فرو بريم) و «قفا زدن» چيست؟ 5/0
4- محوري ترين پيام داستان خير و شر چيست ؟ 5/0
5- منظور از «گل هايي كه در نسيم آزادي مي شكفد» چيست؟ 5/0
6- در بيت «آمد آورد پيش خير فراز/ گفت گوهر به گوهر آمد باز» مقصود از گوهر اوّل ودوم چيست؟ 5/0
7- به عقيده ي شهيد سيّد مرتضي آويني تقدير تاريخي زمين از كجا و به دست چه كساني جاري مي شود؟ 5/0
8- با توجّه به قطعه ي «مسافر» راهگذر چه كسي است؟ 5/0
ج) حفظ شعر (1نمره)
بيت هاي زيررا كامل كنيد.
1- رونق باغ مي رسد . . . . . . . . . . . . . غم به كناره مي رود . . . . . . . . . . . . . 5/0
2- گفتم ز مهر ورزان رسم وفا بياموز . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5/0
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 13:19 توسط فرشته جوادی
|
امتحان دی ماه ادبیات سال اول متوسطه
امتحان دی ماه ادبیات سال اول متوسطه
نام: دبیرستان تاریخ:نام خانوادگی: طرّاح : زمان:70 دقیقه
الف) معنی نثر و نظم زیر را به فارسی روان تبدیل کنید .(6نمره)
1- بی ادب تنها نه خود را داشت بد بلکه آتش در همه آفاق زد
2- زکف بیفکن این گرز و شمشیر کین بزن جنگ و بیداد را بر زمین
3- خرامان بشد سوی آب روان چنان چون شده باز جوید روان
4- سمک و آتشک نگاه می داشتند – ای آتشک رها مکن که مرا به سیلی بکشد(1)
5- حالی آن لعل آبدارگشاد پیش آن ریگ آبدار نهاد
6- کار پاکان را قیاس از خود مگیر گر چه ماند در نبشتن شیرو شیر
7- شنبه روز قتل است
8- مرا مشاطه ی صبح و زینت بخش ریاحین می نامند
9- با دیو سیاه شب در آویخته ایم در کام فلق باده ی خون ریخته ایم
10- چون رایت عشق آن جهان گیر شد چون مه لیلی آسمان گیر(1)
ب) معنی کلمات مشخص شده رابنویسید . (2)
زانوی دنائت خم نکند شربه سبب خبث طینت آن را نپذیرفت ز تن خون و خوی فرو ریختند
آتشک دو استر به دست آورد دهنده ای که خواستن جز او نیست خوش گوار
صورت جوان گل انداخته است.
ج)دانش ادبی (3)
1- ادبیات نمایشی در غرب به چند دسته تقسیم می شود! نام ببرید!(1)
2- تعریف زیر کدام قالب شعری را معرفی می کند "چند بیت هم وزن که مصراع ها ی زوج آن هم قافیه است"(25/0)
3- اصلی ترین مسائل ادبیات پایداری بنویسید. (چهارمورد)(1)
4- استعاره را در ابیات زیر مشخص کنید(5/0)
شر که آن دید دشنه باز گشاد پیش آن خاک تشنه رفت چو باد
در چراغ دو چشم او زد تیغ نامدش کشتن چراغ دریغ
5- یکی از آثار نظامی گنجوی ............. می باشد.
د) خودآزمایی(4 )
1- پیام اصلی داستان طوطی و بقال چیست(1)
2- منظور از جمله شیر آمدی یا روباه چیست.(5/0)
3- منظور از این عبارت چیست:درود بر یاران گزیده او باد تا باد و آب وآتش وخاک در آفزینش بر کاراست (1)
4- در بیت " آمد آورد پیش خیر فراز گفت گوهر به گوهر آمد باز" مقصود از گوهر اول و دوم چیست.(5/)
5- شعر سنتی با شعر نو چه فرقی دارد(5/0)
6- منظور نویسنده از هنرمندان بسیاری خود را به قطار رسانیدند چیست(5/0)
ه)درک مطلب
با توجه به این شعر پاسخ دهید: من تفنگم در مشت/کوله بارم برپشت/ بندپوتینم را محکم می بندم/ مادرم آب و آئینه و قرآن در دست/ روشنی در دل من می بارد/ پسرم بار دیگر می پرسد/توچرا می جنگی/باتمام دل خود می گویم/تا چراغ از تو نگیرد دشمن
الف – بند پوتین را محکم بستن کنایه از چیست(1)
ب- شاعر در بیت بالا به چه سنتی اشاره دارد(1)
ج- مقصود از روشنی در دل من می بارد چیست(1)
د- معادل از صمیم قلب در کدام مصرع شعر می یابید بنویسید. (5/0)
ه- منظور از چراغ در مصراع آخر چیست(5/0)
م)شعر حفظی (1)
گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم گفتا..........................
گفتم که بوی..........گمراه عالمم کرد گفتا اگر بدانی ............رهبر آید
از 20 نمره.............
+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 13:16 توسط فرشته جوادی
|
نمونه سوال زبان فارسی وادبیات عمومی چهارم
با ياد دوست
|
آزمون زبان فارسي پيش دانشگاهي رشته ي رياضي نيم سال اول تاريخ آزمون: 26 / 10 / 86 وقت: 50 دقيقه نام و نام خانوادگي: نام پدر: نام دبير: نام كلاس: آموزشگاه: |
|
الف
1
2
3
4
5
6
7 |
معني و مفهوم شعر و نثر(4 نمره ) ابيات و عبارت هاي زير را معني كنيد. آتش است اين بانگ ناي و نيست باد هر كه اين آتش ندارد نيست باد 75/0
سياوش سيه را به تندي بتاخت نشد تنگ دل، جنگ آتش بساخت 5/0
اندر دل بي وفا غم و ماتم باد آن را كه وفا نيست ز عالم كم باد 5/0
عشق را خواهي كه تا پايان بري بس كه بپسنديد بايد ناپسند 5/0
چون طعام پيش آوردند، مر اكرام ضيف را امير بيامد تا با من موافقت كند. 5/0
اگر پاي در دامن آري چو كوه سرت زآسمان بگذرد در شكوه 5/0
اغلب مشايخ در كار او اِبا كردند و گفتند او را در تصوّف قدمي نيست. 75/0 |
|
ب 1
2 3
4
5
6
7
8 9 |
خودآزمايي و درك مطلب ( 7 نمره ) با توجه به بيت هاي داده شده به پرسش ها پاسخ دهيد. از در درآمدي و من از خود به در شدم گويي كزين جهان به جهان دگر شدم گوشم به راه تا كه خبر مي دهد ز دوست/ صاحب خبر بيامد و من بي خبر شدم گفتم ببينمش مگرم درد اشتياق ساكن شود بديدم و مشتاق تر شدم چون شبنم اوفتاده بدم پيش آفتاب مهرم به جان رسيد و به عيوق بر شدم الف) در مصرع اول، مفهوم " از خود به در شدن" چيست؟5/0 ب) يك كنايه در بيت دوم بيابيد. 5/0 ج) تغيير جاي ضمير را در بيت سوم نشان دهيد. 25/0 د) در بيت چهارم دو آرايه بيابيد. 5/0 نيايش هاي امام سجاد(ع)حاوي چه مضاميني است؟5/0 مقصود از كلمات مشخص شده در هر عبارت را بيان كنيد. 1 الف) جدّ و جهدي عظيم د اشت و رياضتي و كرامتي عجيب ب) محرم اين هوش، جز بي هوش نيست ج) صبح اميد كه بُد معتكف پرده ي غيب د) توسني كردم ندانستم همي كز كشيدن تنگ تر گردد كمند با توجه به اين دو بيت به سؤالات زير پاسخ دهيد: 5/1 اين جاهلان كه دعوي ارشاد مي كنند در خرقه شان به غير" منم " تحفه اي مياب ما عيب و نقص خويش و كمال و جمال غير پنهان نموده ايم چو پيري پس خضاب
الف) مفهوم كنايي " منم" را بنويسيد. ب) تضادهاي بيت دوم را بنويسيد.(دو مورد) ج) خرقه چيست؟ از نظر اجزاء، نوع جمله هاي زير را مشخص كنيد. 5/0 الف) صوت قرآنشان روح نواز ملكوتيان بود.
ب)حرمت مادري از ياد ببرد
با توجه به اين ابيات ، پرسش ها را پاسخ دهيد: چو خواهي كه گويي نفس بر نفس نخواهي شنيدن مگر گفت كس نبايد سخن گفت ناساخته نشايد بريدن نينداخته تأمّل كنان در خطا و صواب به از ژاژ خايان حاضر جواب الف) نقش دستوري" نفس بر نفس" را بنويسيد. 25/0
ب) اسلوب معادله در كدام بيت وجود دارد؟ 5/0 ج) مقصود از" ژاژ خايان" چيست؟ 5/0
منظور از اين عبارت چيست؟ خليفه فرموده بود كه "خط جنيد بايد"5/0
در مصراع " گفت جرمِ راه رفتن نيست، ره هموار نيست" ناهمواري راه به كدام مسئله ي اجتماعي دلالت دارد؟5/0 مفهوم عرفاني "سايه ي گيسوي نگار "در اين بيت چيست؟ 5/0 آن پريشاني شب هاي دراز و غم دل همه در سايه ي گيسوي نگار آخر شد
|
|
ج 1 2
3
4 5
|
سبك شناسي و تاريخ ادبيات (2 نمره) تذكرة الاوليا(هفتاد و دو بخش اول آن) ، از كيست؟25/0 شعر غنايي به چه نوع شعري گفته مي شود؟5/0
مادّه ي اصلي شعر تعليمي چيست؟75/0
داستان ها، سفرنامه ها، گزارش احوال شخصي از نوع نثر............... به شمار مي آيند. 25/0 قطعه ي " قلب مادر" اصلاً ترجمه ي يك قطعه ي ............... است. 25/0 |
|
د |
شعر حفظي (2نمره): ابيات زير را كامل كنيد : نتوان وصف تو گفتن كه .................................. ................................. كه تو در وهم نيايي همه غيبي تو بداني، همه عيبي تو بپوشي ...................................................................
|
+ نوشته شده در دوشنبه بیست و دوم آبان ۱۳۹۱ ساعت 21:5 توسط فرشته جوادی
|
به هیچکس
اجازه ندهید احساسات شما را جریحه دار کند. باید روی پای خود بایستید و
مبارزه کنید. کسانی وجود دارند که حاضرند هر کاری انجام دهند تا شکست شما
را ببینند. هرگز نگذارید به هدفشان برسند. سرتان را بالا نگه دارید، بر
چهره تان لبخندی بنشانید و محکم بمانید.
+ نوشته شده در دوشنبه بیست و دوم آبان ۱۳۹۱ ساعت 20:6 توسط فرشته جوادی
|
طرح درس ادبیات3 تجربی-ریاضی
|
طرح درس : ادبیات فارسی 3 مدرس:
|
پایه : سوم رشته : علوم تجربی و ریاضی فیزیک |
سال تحصیلی :90-91 دبیرستان:بحرالعلوم |
هدف کلی درس : آشنایی با آثار برخی از بزرگان ادبی ، دینی ، عرفانی و علمی گذشته و معاصر ایران و جهان آشنایی با ظرایف ادبی و توانایی به کار گیری درست آن ها توانایی درک و بیان افکار ، ارزش ها ، مفاهیم و پیام های متون ادبی گذشته و حال
| |||
|
ماهها |
هفته ها |
جلسه
|
درس |
موضوع و عنوان درس |
هدف ویژه درس |
فعالیت های دیگر |
|
مهر |
هفته اول |
1
|
درس اول
|
ما همچنان در اول وصف تو مانده ایم |
آشنایی با ادب گذشته آشنایی با نوعی تحمیدیه آشنایی با نثر مسجع |
آشنا یی دانش آموزان با شیوه ی همیاری گروه بندی دانش آموزان توضیحاتی در باره ی کلیات ادبی ارائه کتاب گلستان سعدی برای آشنایی بیشتر دانش آموزان با این اثر ارزشمند |
|
هفته دوم |
2
|
ادامه ی درس اول |
افلاک حریم بارگاهت |
آشنایی با قالب ترکیب بند و کاربرد آن آشنایی با واژگان کهن و آرایه های موجود |
پرسش شفاهی توزیع جزوات نمونه سوال کار گروهی | |
|
هفته سوم |
3
|
درس دوم |
رزم رستم و اسفندیار |
آشنایی با ادبیات حماسی و ویژگی های سبکی شاهنامه |
پرسش گروهی کنترل دفاتر دانش آموزان ارائه ی کتاب شاهنامه و معرفی آثار ی چند درباره ی این کتاب ارزشمند پاسخ خود آزمایی ها کار گروهی | |
|
هفته چهارم |
4
|
ادامه ی درس دوم و درس سوم |
رزم رستم و اسفندیار
کمال الملک |
آشنایی با فیلم نامه نویسان معروف
آشنایی با نمونه ای از فیلم نامه با درون مایه ای حماسی |
| |
بسمه تعالی
|
آبان
|
هفته اول |
5
|
درس چهارم
پنجم |
گاو
گل دسته ها و فلک |
آشنایی باعناصر تشکیل دهنده داستان تفاوت داستان های امروز و دیروز
آشنایی با نثر صریح توصیفی وطنز گونه جلال ال احمد |
بررسی اشکالات اوراق امتحانی نمایش فیلم نقد و تحلیل جنبه های سیاسی اجتماعی ادبی و فرهنگی داستان غلامحسین ساعدی و جلال آل احمد |
|
هفته دوم |
7
|
درس ششم |
قاضی بست |
آشنایی با تاریخ بیهقی
ونثر زنده و پر تپش او |
پرسش گروهی پاسخ خود آزمایی ها کنترل دفاتر دانش آموزان فعالیت گروهی ارائه ی کتاب تاریخ بیهقی برای آشنایی بیشتر دانش اموزان با این اثر ماندگار | |
|
هفته چهارم |
8
|
درس هفتم |
بیهقی و هنر نویسندگی او
|
آشنایی با نمونه ای برگزیده از نقد وبرسی آثار ادبی
|
آزمون ماهانه پاسخ خود آزمایی ها کنترل جزوات نمونه سوال کار گروهی |
|
آذر |
هفته اول |
9
|
درس هشتم |
خون خورشید بانگ جرس |
آشنایی با درون مایه ی ادب پایداری ونمونه های آن |
بررسی اشکالات اوراق امتحانی پرسش شعر حفظی فعالیت گروهی پاسخ خود آزمایی ها |
| |
|
هفته دوم |
10
|
درس نهم و دهم |
تپه ی برهانی باغ نگاه
ترانه ی من |
آشنایی با نمونه های دیگر از ادبیات پایداری آشنایی با نمونه های آثار ادبی جهان ومشترکات وپیوندهای آن با ادبیات فارسی |
پرسش شفاهی کنترل دفاتر دانش آموزان فعالیت گروهی پاسخ خود آزمایی ها |
| ||
|
هفته سوم |
11
|
درس یازدهم |
ققنوس چشم به راه |
آشنایی با داستان برون مرزی تا گور و نمونه ای از شعر او |
پرسش گروهی کنترل دفاتر دانش آموزان کنترل جزوات نمونه سوال فعالیت گروهی پرسش شعر حفظی |
| ||
|
هفته چهارم |
12
|
برگزاری آزمون مستمر به منظور ارزشیابی پایانی و آماده سازی دانش آموزان برای شرکت در آزمون پایانی نیمه اول |
|
آشنایی با داستان برون مرزی تا گور ونمونه ای از شعراو | ||||
|
دی |
هفته اول
|
برگزاری امتحانات پایانی نیمه ی اول سال تحصیلی
|
|
هفته دوم
| ||
|
هفته سوم
| ||
|
هفته چهارم |
|
بهمن |
هفته اول |
13
|
درس دوازدهم |
امید دیدار آفتاب وفا |
اشنایی با نمونه هایی از ادب غنایی |
بررسی اشکالات اوراق امتحانی نیمه اول فعالیت گروهی ارائه ی دیوان خاقانی برای آشنایی بیشتر دانش آموزان با این شاعر |
|
هفته دوم |
14
|
درس سیزدهم
|
پروانه بی پروا سخن تازه |
آشنایی با نمونه هایی از اثار عطار و مولوی |
پرسش شفاهی کنترل دفاتر دانش آموزان پاسخ خود آزمای ها فعالیت گروهی ارائه ی کتاب منطق الطیر و غزلیات شمس تبریزی برای آشنایی بیشتر دانش اموزان با این دو اثر گرانقدر | |
|
هفته سوم |
15
|
درس چهاردهم |
کبوتر طوقدار |
آشنایی با نمونه هایی ارزشمند از ادبیات تمثیلی
|
پرسش گروهی کنترل جزوه نمونه سوال پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی پرسش شعر حفظی ارائه کتاب کلیله و دمنه برای آشنایی بیشتر دانش اموزان با این اثر | |
|
هفته چهارم |
16
|
ادامه ی درس چهاردهم |
کبوتر طوقدار
از ماست که بر ماست |
آشنایی با چگونگی بهر ه گیری از تمثیل در شعر |
آزمون ماهانه کنترل دفاتر دانش آموزان پاسخ خود آزمایی ها ارائه دیوان ناصر خسرو |
|
اسفند |
هفته اول |
17
|
درس پانزدهم |
نوروز
زاغ و کبک |
آشنایی با نوشته ای تحلیلی درباره نوروز رمز ماندگاری ما |
بررسی اشکالات اوراق امتحانی کنترل جزوه نمونه سوال فعالیت گروهی پاسخ خود آزمایی ها |
|
هفته دوم |
18
|
درس شانزدهم |
هجرت آفتاب پنهانی قران مصور |
آشنایی با درون مایه های ادبیات انقلاب ونمونه هایی از شعر انقلاب |
پرسش گروهی کنترل دفاتر دانش آموزان پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی | |
|
هفته سوم |
19
|
درس هفدهم و هجدهم
|
(حذفی)
نیاز روحانی چشم های زمین چند رباعی |
آشنایی با قالب رباعی وادبیات انقلاب آشنایی با نمونه های از شعر این دوره |
پرسش شفاهی کنترل جزوه نمونه سوال پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی | |
|
هفته چهارم |
20
|
درس نوزدهم |
بخوان |
اشنایی با نمونه ای از حسب حال |
امتحان ماهانه کنترل دفاتر دانش آموزان پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی تعیین تکلیف نوروزی |
|
فروردین |
هفته اول |
تعطیلات نوروزی | ||||
|
هفته دوم | ||||||
|
هفته سوم |
21
|
درس بیستم
|
بوی جوی مولیان |
اشنایی با نمونه ای از حسب حال |
کنترل تکالیف نوروزی فعالیت گروهی پاسخ خود آزمایی ها | |
|
هفته چهارم |
22
|
درس بیست و یکم |
اقلیم عشق |
آشنایی با قالب ترجیع بند |
پرسش شعر حفظی کنترل جزوه نمونه سوال فعالیت گروهی پاسخ خود آزمایی ها | |
|
هفته پنجم |
23
|
درس بیست و دوم
|
موسی و شبان |
آشنایی با نمونه هایی از ادب عرفانی |
آزمون ماهانه کنترل دفاتر دانش آموزان پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی ارائه کتاب مثنوی معنوی برای آشنایی بیشتر دانش آموزان با این اثر ماندگار ادب فارسی | |
|
اردیبهشت |
هفته اول |
24
|
درس بیست و سوم |
شبنم عشق |
آشنایی با نمونه ای از نثر عرفانی |
بررسی اشکالات اوراق امتحانی پاسخ خود ازمایی ها فعالیت گروهی |
|
هفته دوم |
25
|
ادامه ی درس بیست و سوم
|
شبنم عشق |
آشنایی با نمونه ای از نثر عرفانی |
کنترل جزوه نمونه سوال رفع اشکال پاسخ خود آزمایی ها فعالیت گروهی | |
|
هفته سوم |
26
|
برگزاری آزمون مستمر به منظور ارزشیابی پایانی و آماده سازی دانش آموز برای شرکت در آزمون پایانی | ||||
|
هفته چهارم |
27
|
بررسی اشکالات اوراق امتحانی ، دوره ی کتاب، مروری بر نمونه سوالات امتحانات نهایی و آماده سازی دانش آموزان برای شرکت در امتحان نهایی با موفقیت
| ||||
|
خرداد |
هفته اول
|
برگزاری امتحانات پایانی سال تحصیلی
|
|
هفته دوم
| ||
|
هفته سوم
| ||
|
هفته چهارم |
+ نوشته شده در دوشنبه بیست و دوم آبان ۱۳۹۱ ساعت 14:3 توسط فرشته جوادی
|
جواب خودآزمایی های عروض
1 – وزن هايي كه از نظر نظم ميان هجاهاي كوتاه و بلند يكسان باشند و وزن هاي ديگر مثل مسدس و مربع سالم يا محذوف از آن به دست بيايد .
2 –
بضاعت نياوردم الّا اميد خدايا ز عفوم مكن نااميد « سعدي »
بـ ضا عَت نَـ يا وَر دَ مِلـ لا اُ ميد
U ــ ــ U ــ ــ U ــ ــ U ــ
خُـ را يا ز عَفـ وَم مَـ كُن نا اُ ميد
U ــ ــ U ــ ــ U ــ ــ U ــ
فعولن فعولن فعولن فعل
بحر : متقارب مثمن محذوف
هجاي پاياني هر دو مصراع كشيده است كه طبق اختيار وزني بلند محسوب مي شود .
در هجاي هشتم مصراع اول طبق اختيار زباني همزه حذف شده است .
باران اشكم مي دود وز ابرم آتش مي جهد با پختگان گوي اين سخن سوزش نباشد خام را « سعدي »
با را نِ اَشـ كَم مي دَ وَد وَز اَبـ رَ ما تَش مي جَـ هَد
ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
با پُخـ تِـ گان گو يين سـُ خن سو زِش نَـ با شَد خا م را
ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن
بحر : رجز مثمن سالم
حذف همزه در هجاي دوازدهم مصراع اوّل و هجاي ششم مصراع دوّم طبق اختيارات زباني صورت گرفته است .
نسيم صبح را گفتم كه با او جانبي داري كز آن جانب كه او باشد صبا عنبر فشان آيد « سعدي »
نَـ سيـ م صُبـ ح را گُفـ تَم كِ با او جا نِـ بيـ دا ري
U ــ U ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ
كَـ زان جا نب كِ او با شَد صَـ با عَنـ بَر فِـ شا نا يَد
U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ
مفاعلين مفاعلين مفاعلين مفاعلين
بحر : هزج مثمن سالم
در هجاي دوّم و پانزدهم مصراع دوّم همزه طبق اختيارات زباني حذف شده است .
اي مسلمانان فغان زان نرگس جادو فريب كاو به يك ره برد از من صبر و آرام و شكيب « سعدي »
اي مُـ سَلـ ما نان فـ ـغان زان نَر گِـ سِ جا دو فَـ ريب
ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
كو بِـ يك ره بُر د از مَن صَبـ رُ آ را مُ شـ كيب
ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر : رمل مثمن مخدوف
هجاي پاياني هر دو مصراع كشيده است كه طبق اختيارات وزني فقط بلند محسوب مي شود .
در هجاي سيزدهم ، طبق اختيارات زباني مصوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود ( واو عطف )
3 –
اگر مرد عشقي كمِ خويش گير وگرنه ره عافيت پيش گير « سعدي »
اَ گر مَر دِ عِشـ قي كَـ م خيـ ش گير
U ــ ــ U ــ ــ U U ــ U ــ
وَ گر نَـ رَ هِـ عا فِـ يت پيـ ش گير
U ــ ــ U ــ ــ U ــ ــ U ــ
فعولن فعولن فعولن فعل
بحر : متقـارب مثمن مخدوف در هجاي سوم مصراع دوم طبق اختيارات زباني مصوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود هجاي پايان كلمه در هجاي هشتم مصـراع اول و هجـاي پنجم مصراع دوم طبق اختيارات زباني مصـوّت كوتاه به بلند تبـديل مي شود ( كسره ي اضافه )
به فريادم ز تو هر روز ، فرياد ازين فرياد روز افزونم اي دوست « نظامي »
بـ فر يا دَم زِ تُ هر رو ز فر ياد
U ــ ــ ــ U U ــ ــ U ــ ــ
اَ زين فر يا د رو زَف زو نَ مي دوست
U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ
مفاعلين مفاعلين فعولن
در هجاي ششم مصراع اول ، طبق اختيارات زباني ، مصوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود ( هجاي پايان كلمه )
بحر : هزج مسدس محذوف هجاي آخر بيت كشيده است كه طبق اختيارات وزني ، بلند محسوب مي شود .
سپردم به تو دل ندانسته بودم كه تو بي وفا در جفا تا كجايي « فرّخي سيستاني »
سـ پُر دَم بِـ تُ دِل نَـ دا نِسـ تِ بو دم
U ــ ــ U U ــ U ــ ــ U ــ ــ
كِ تُ بي و فا در جَـ فا تا كُـ جا يي
U U ــ U ــ ــ U ــ ــ U ــ ــ
بحر : متقـارب مثمن سـالم در هجاي پنجم مصراع اول و هجاي دوم ، طبق اختيارات زباني مصوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود ( هجا پايان كلمه )
ز فراق چون ننالم من دل شكسته چون ني كه بسوخت بندبندم ز حرارت جدايي « عراقي »
ز فِـ را ق چُن نـ نا لم مَـ نِ دل شـ كَسـ تِ چُن ني
U U ــ U ــ U ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ
كِـ بِـ سو خت بَنـ د بَنـ دم زِ حَـ را رَ تِ جُـ دا يي
U U ــ U ــ U ــ ــ U U ــ U U U ــ ــ
فعلاتُ فا علاتن فعلاتُ فاعلاتن
بحر : رمل مثمن مشكـول در هجاي سيـزدهم مصراع دوم ، طبق اختيـارات زباني ، مصـوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود ( كسره ي اضافه )
ديشب گله ي زلفش با باد همي كردم گفتا غلطي بگذر زين فكرت سودايي « حافظ »
ديـ شب گِـ لِـ ي زُلـ فَش با با د هَـ مي كر دَم
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U U ــ ــ ــ
گفـ تا غَـ لَـ طي بُگـ زَر زين فكـ رَ تِ سو دا يي
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U U ــ ــ ــ
مفعول مفاعيلن مفعول مفاعيلن
بحر : هزج مثمن اخرب
در هجاي پنجم مصراع اوّل ، طبق اختيارات زباني مصوّت كوتاه به بلند تبديل مي شود ( كسره ي اضافه )
بسي بگفت خداوند عقل و نشنيدم كه دل به غمزه ي خوبان مده كه سنگ و سبوست « سعدي »
بَـ سي بـ گُفـ ت خُـ دا وَنـ د عَقـ لُ نَـشـ نيـ دم
U ــ U ــ U U ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ
كِـ دل بِـ غم ز يِ خو بان مَـ دِ كِـ سَنـ گُ سَـ بوست
U ــ U ــ U U ــ ــ U U U ــ U U ــ
مفاعلن فعلاتن مفاعلن فَعَلن
بحر : مجنث مثمن مخبون مخدوف / در هجاي دهم مصـراع دوم ، طبق اختيـارات زباني مصوّت كوتاه به بلند تبـديل مي شود ( هجاي پايان كلمه )
ركن پاياني مصراع دوم طبق اختيارات وزني به جاي فَعَلن از « فع لن » استفاده مي شود .
اي خوب تر از ليلي بيم است كه چون مجنون عشق تو بگرداند در كوه و بيابانم « سعدي »
اي خو ب تَ رَز ليـ لي بيـ مَست كِ چُن مَجـ نون
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U ــ ــ ــ
عِشـ قِ تُ بِـ گَر دا نَد در كو هُ بِـ يا با نم
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U U ــ ــ ــ
مفعول مفاعيلن مفعول مفاعيلن
هجاي دوم مصراع دوم ، طبق اختيارات زباني مصوّت كوتاه به مصوّت بلند تبديل مي شود ( كسره ي اضافي )
بحر : هزج مثمن اخرب
آه سعدي اثر كند در كوه نكند در تو سنگدل اثري « سعدي »
آ ه سَعـ دي اَ ثَر كُـ نَد دَر كوه
ــ U ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ
نَـ كُـ نَد دَر تُـ سَنـ گ دل اَ ثَـ ري
U U ــ ــ U ــ U ــ U U ــ
فعلاتن مفاعلن فَعلِن
بحر : خفيف مسدّس مخبون مخدوف
در ركن اوّل مصراع اوّل طبق اختيارات وزني فعلاتن به فاعلاتن تبديل مي شود .
در ركن پاياني مصراع دوّم طبق اختيارات وزني فعلن به فع لن تبديل مي شود .
خود آزمايي
1 ـ تكليف دانش آموزي
2 –
روي تو چون نوبهار جلوه گري مي كند زلف تو چون روزگار پرده دري مي كند « خاقاني »
رو يِ تُ چُن نو بَـ هار جلـ وِ گَـ ري مي كُـ نَد
ــ U U ــ ــ U ــ ــ U U ــ ــ U ــ
زُلـ فِ تُ چُن رو زِ گار پَر دِ دَ ري مي كُ نَد
ــ U U ــ ــ U ــ ــ U U ــ ــ U ــ
مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن
بحر : منسرح مثمن مطوي مكشوف
وزن دوري است . مصراع دوم تكرار مصراع اوّل است . بين دو مصراع مكث وجود دارد . هر نيم مصراع هفت هجا دارد در نتيجه تعداد هجاهاي تمام مصراع زوج است ( چهارده تا ) و اركان متناوب دارد . هجاي پايان نيم مصراع است و با وجود كشيده بودن ، بلند محسوب مي شود .
شعر من زان سوزناك آمد كه غم خاطر گوهر فشانم سوخته است « خاقاني »
شِعـ رِ مَن زان سو ز نا كا مَد كِ غم
ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
خا طِ رِ گو هر فـ شا نم سو خـ تَست
ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ
فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر : رمل مسدس مخدوف ( وزن دوري ندارد )
از تو وفا نخيزد داني كه نيك دانم وز من جفا نيايد دانم كه نيك داني « خاقاني »
اَز تُ وَ فا نَـ خيـ زد دا ني كِ نيـ ك دا نَم
ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ U ــ U ــ ــ
وز مَن جَـ فا نَـ يا يد دا نم كِ نيـ ك دا ني
ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ U ــ U ــ ــ
مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن
بحر : مضارع مثمن اخرب
يا مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن
وزن دوري دارد بين نيم مصراع ها ، مي توان مكث كرد . اركان متناوب دارد تعداد هجاي هر مصراع زوج و نيم مصراع فرد است . هجاي پاياني نيم مصراع ها در حكم هجاي پاياني مصراع و هميشه بلند محسوب مي شود .
هر چند نمي سوزد بر من دل سنگينت گويي دل من سنگي ست در چاه زنخدانت « سعدي »
هر چنـ د نِـ مي سو زد بَر مَن دِ لِ سَنـ گيـ نت
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U U ــ ــ ــ
گو يي دِ لِ مَن سَنـ گيست در چا هِ ز نخـ دا نت
ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ ــ U U ــ ــ ــ
مفعول مفاعلين مفعول مفاعلين
بحر : مضارع مثمن اخرب يا مستفعل مفعولن ـ مستفعل مفعولن
وزن دوري دارد ، در نيم مصراع مكث بالقوهُ و بالفعل وجود دارد ـ هجاي پاياني نيم مصرع كشيده است ولي مثل پايان مصراع فقط بلند محسوب مي شود ـ تعداد هجاهاي تمام مصراع 14 تاست ـ وزن متناوب دارد .
چون است حال بستان اي باد نو بهاري كز بلبلان برآمد فرياد بي قراري « سعدي »
چُو نسـ ت حا لِ بُسـ تان اي با دِ نو بَـ ها ري
ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ U ــ U ــ ــ
كز بُلـ بُـ لان بَـ را مَد فَر يا دِ بي قَـ را ري
ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ U ــ U ــ ــ
مفعول علاتن مفعول فاعلاتن
يا مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن
بحر : مضارع مثمن اخرب
وزن دوري دارد چون در نيم مصـراع مكث دارد ـ هجاي كل مصراع زوج است ـ وزن متناوب دارد ـ هجاي پاياني نيم مصراع همانند پايان مصراع هميشه بلند محسوب مي شود .
3 –
اي چرخ فلك خرابي از كينه ي توست بيـداد گري پيشـه ي ديرينه ي توست
وي خـاك اگر سينـه ي تـو بشكافنـد بس گوهر قيمتي كه در سينه ي توست
اي چَر خِ فَـ لك خَـ را بي يز كيـ نِـ يِ تُست
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ U U ــ
مستفعل فاعلات مستفعل فع
بيـ دا د گ ري پيـ شِـ ي ديـ ريـ نِـ يِ تُست
ــ ــ U U ــ ــ U U ــ ــ U U ــ
مستفعل مستفعل مستفعل فع
وي خا ك اَ گر سيـ نِـ ي تُ بِشـ كا فَند
ــ ــ U U ــ ــ U U U ــ ــ ــ
مستفعل مستفعل مفعولن فع
بَس گو هَـ رِ قيـ مَـ تي كِ در سيـ نِ يِ تُست
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ U U ــ
مستفعل فاعلات مستفعل فع
مرغي ديـدم نشستـه بر باره ي توس در پيش گـرفتـه كلّـه ي كي كاووس
با كلّه همي گفت كه افسوس افسوس كو بانگ جرس ها و كجا ناله ي كوس
مُر غي ديـ دم نِـ شَسـ تِ بَر با رِ يِ توس
ــ ــ ــ ــ U ــ U ــ ــ U U ــ
مفعولن فاعلات مستفعل فع
دَر پيـ ش گِـ رِفـ تِ كلـ لـ يِ كي كا ووس
ــ ــ U U ــ U ــ U U ــ ــ ــ
مستفعل فاعلات مفعولن فع
با كلـ لِـ هـ مي گُفـ ت كِ افـ سو سَف سوس
ــ ــ U U ــ ــ U U ــ ــ ــ ــ
مستفعل مستفعل مفعولن فع
كو بان گ جَـ رس ها و كُـ جا نا لِـ يِ كوس
ــ ــ U U ــ ــ U U ــ ــ U U ــ
مستفعل مستفعل مستفعل فع
هر سبزه كه بر كنار جويي رُسته است گـويي ز لب فرشتـه خويي رستـه است
پا بـر سـر سبــزه تا به خـواري ننهي كان سبزه ز خاك لاله رويي رسته است « خيام »
هر سَبـ زِ كِـ بر كـ نا ر جو يي رُسـ تَست
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ
مستفعل فاعلات مفعولن فع
گو يي ز لَـ بِ فـ رِشـ تِ خو يي رُسـ تَست
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ
مستفعل فاعلات مفعولن فع
پا بَر سَـ رِ سَبـ زِ تا بِ خا ري نَـ نِـ هي
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ U U ــ
مستفعل فاعلات مستفعل فع
كان سَبـ زِ زِ خا ك لا لِ رو يي رُس تست
ــ ــ U U ــ U ــ U ــ ــ ــ ــ
مستفعل فاعلات مفعولن فع
4 –
الف ) مي تراود مهتاب
مي تَ را ود مَهـ تاب
ــ U ــ ــ ــ ــ
فاعلاتن فع لن
مي درخشد شبتاب
مي دِ رَخـ شَد شَبـ تاب
ــ U ــ ــ ــ ــ
فاعلاتن فع لن
مانده پاي آبله از راه دراز
مان دِ پا يا بـ لِـ از را هِ دِ راز
ــ U ــ ــ U U ــ ــ U U ــ
فاعلاتن فعلاتن فعلن
بر دم دهكده مردي تنها
بَر دَ م دِهـ كَـ دِ مَر دي تَنـ ها
ــ U U ــ U U ــ ــ ــ ــ
فاعلاتن فعلاتن فع لن
كوله بارش بر دوش
كو لِـ با رَش بَر دوش
ــ U ــ ــ ــ ــ
فاعلاتن فع لن
دست او بر در ، مي گويد با خود
دَسـ تِ او بَر دَر مي گو يَد با خُد
ــ U ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ
فاعلاتن مفعولن مفعولن
غم اين خفته ي چند
غَـ مِ اين خُفـ تِ يِ چند
U U ــ ــ U U ــ
فعلاتن فعلن
خواب در چشم ترم مي شكند .
خا ب در چَشـ م تَ رَم مي شِـ كَـ نَد
ــ U ــ ــ U U ــ ــ U U ــ
فاعلاتن فعلاتن فعلن
( نيما يوشيج )
ب )
با تمام زودها و ديرها ملول و قهر بود
با تَـ ما مِ زو د ها وُ ديـ ر ها مَـ لو لُ قَهـ ر بود
ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلات فاعلات فاعلات فع
ساعت بزرگ ؟ ؟ ؟ ؟
سا عت بُـ زُرگ ظاهراً بايد شعر به صورت زير باشد
ساعت بزرگِ شهر
سا عَـ تِ بُـ زُر گِ شهر
ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلن
ساعت يگانه اي كه راست گويِ دهر بود
سا عَـ تِ يِـ گا نِـ اي كِ را ست گو يِ دهـ ر بود
ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلات فاعلات فاعلن
ساعتي كه طرفه تيك و تاك او
سا عَـ تي كِ طُر فِـ تيـ كُ تا كِ او
ــ U ــ U ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلات فاعلن
ضرب نبض شهر بود
ضَر بِ نَبـ ضِ شهـ ر بود
ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلن
دنگ دنگ زنگ او بلند
دِنـ گ دِنـ گ زنـ گِ او بُـ لَند
ــ U ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلات فع
با زويش دراز
با زو يَش دِ راز
ــ U ــ U ــ
فاعلات فع
تا فرودتر فرود
تا فُـ رو د تَر فُـ رود
ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلن
تا فراز تر فراز
تا فَـ را ز تر فَـ راز
ــ U ــ U ــ U ــ
فاعلات فاعلن
( م . اميد )
پ )
در آستان غروب
دَ را سـ تا نِ غُـ روب
U ــ U ــ U U ــ
مفاعلن فعلن
بر آبگون به خاگستري گرانيده
بَـ را ب گو نِ بِـ خا كِسـ ت ري گِ را نيـ دِ
U ــ U ــ U U ــ ــ U ــ U ــ ــ ــ
مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن
هزار زورق شوم و سياه مي گذرد
هِـ زا ر زُر رَ قِ شو مُ سِـ يا ه مي گُـ ذَ رَد
U ــ U ــ U U ــ ــ U ــ U ــ U U ــ
مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
نه آفتاب ، نه ماه
نَـ آ فـ تا ب نَـ ماه
U ــ U ــ U U ــ
مفاعلن فعلن
بر آبدان سپيد
بَـ را ب دا نِ سَـ پيد
U ــ U ــ U U ــ
مفاعلن فعلن
هزار زورقِ آوازه خوان شوم و سياه
هِـ زا ر زو رَ قِ آ وا ز خا نِ شو مُ سِـ ياه
U ــ U ــ U U ــ ــ U ــ U ــ U U ــ
مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
+ نوشته شده در سه شنبه شانزدهم آبان ۱۳۹۱ ساعت 21:32 توسط فرشته جوادی
|
شرح ادبیات دوم تا ترم 1
معنا و مفهوم متون نظم سال دوم دبیرستان
ادبیات سال دوم درس اول همای رحمت
1- ای علی ، ای پرنده ی رحمت و سعادت ، تو چه نشانه ای از خدا هستی که سایه خوشبختی (رحمت الهی ) را بر سر همه موجودات عالم افکندی .
- آرایه ها : تشبیه «علی» مشبه ، «همای رحمت» مشبه به همای رحمت : اضافه ی تشبیهی
مجاز : هما به علاقه ی سببیت مجاز از خوشبختی است
- دستور : بیت چهار جمله دارد ، حمله ی پایانی چهار جزئی گذرا به مفعول و متمم است ، را مصراع اول متمی و را مصراع دوم مفعولی است
- مفهوم : علی (ع) افاضه کننده ی رحمت الهی است . اعتقاد شیعی در مورد فیض و رحمت الهی است .
ادبیات سال دوم درس اول همای رحمت
1- ای علی ، ای پرنده ی رحمت و سعادت ، تو چه نشانه ای از خدا هستی که سایه خوشبختی (رحمت الهی ) را بر سر همه موجودات عالم افکندی .
- آرایه ها : تشبیه «علی» مشبه ، «همای رحمت» مشبه به همای رحمت : اضافه ی تشبیهی
مجاز : هما به علاقه ی سببیت مجاز از خوشبختی است
- دستور : بیت چهار جمله دارد ، حمله ی پایانی چهار جزئی گذرا به مفعول و متمم است ، را مصراع اول متمی و را مصراع دوم مفعولی است
- مفهوم : علی (ع) افاضه کننده ی رحمت الهی است . اعتقاد شیعی در مورد فیض و رحمت الهی است .
2- ای انسان اگر می خواهی خدا را بشناسی ، وجود حضرت علی (ع) بهترین نشانه ی آن است . به خدا سوگند که من خدا را توسط علی (ع) شناختم .
- آرایه ها : مجاز : دل مجاز از انسان رخ مجاز از تمام وجود
تکرار : خدا
- من خدا را به علی شناختم : جمله چهار جزئی
- مفهوم : علی (ع) تجلی گر خداوند است ، علی (ع) نشانه ای آشکار از خداوند است .
3- ای علی امید است که در روز قیامت تو به شفاعت ما بیایی و گر نه دوزخ با آتش خشم خویش همه ی انسان ها را می سوزاند .
- آرایه ها : سحاب رحمت استعاره از حضرت علی (ع) «سحاب رحمت »اضافه ی تشبیهی «شرار قهر» اضافه تشبیهی
مراعات نظیر: بین دوزخ ، شرار ، سوزد - تضاد بین قهر و رحمت
- دستوری : سوزد به معنای می سوزاند
مگر به معنای امید است قید تمنا
- مفهوم : شفاعت علی (ع) در روز قیامت
4- ای انسان نیازمند ، نیاز خویش را از علی بخواه زیرا او با بخشندگی زیاد خود نیاز مندان را بی نیاز می کند .
آرایه ه : تلمیح به آیه قرآن و بخشش حضرت علی به گدا / تضاد بین گدا و پادشاه / نگین مجاز از انگشتری در زدن کنایه کمک خواستن / نگین پادشاهی مجازآ بخشش زیاد
دستور : بیت چهار جمله دارد / را نشانه ی متمم /
5- به غیر از علی چه کسی را می توان یافت که به پسرش بگوید قاتل من اسیری در دست شماست با او به ملایمت برخورد کنید .
6- تنها علی پسری صاحب شگفتی ها مانند امام حسین دارد که شهدای کربلا را به جهانیان نشان داده است .
7- درمیان انسانهای عاشق و وارسته وقتی با پیامبر عهد و پیمان می بندد هیچ کسی مانند او به پیمان خود وفادار نمی ماند . دوست : استعاره تلمیح به رنج های حضرت علی در راه اسلام
8- نه می توانم او را خدا بخوانم و نه می توانم انسان بدانم در شگفتم که پادشاه سرزمین جوانمردی را به چه نامی بخوانم . شه استعاره از حضرت علی تلمیح به حدیث قدسی
9- از شدت گریه از دیدگانم خون جاری شده است و چشمانم رو به سیاهی می روند ای نسیم رحمت آگاه باش از کوی حضرت علی غباری را به عنوان سرمه برایم بیاور تا چشمانم را شقا ببخشد
10- چه پیام های زیادی را به باد صبا دادم به امید آن مه به تو برساند
11- ای علی چون تو تغییر دهنده ی قضا و پیشامدهای ناگوار هستی به حق دعای مستمندان قسمت می دهیم پیشامد های بد را از ما دور کن .
12- چرا مانند نی هر لحظه از اشتیاق به علی (ع) صحبت می کنم بهتر ادامه این سخن را در عشق به علی از حافظ بشنویم .
13- شب به این امید به صبح می رسانم که نسیم صبحگاهی با پیامی از دوست (علی) مرا نوازش دهد .
14- ای شهریار این کار را از مرغ حق یاد بگیر که در میان شب غم دل را به دوست گفتن چقدر زیباست .
درس دوم رستم و اشکبوس
- دلاوری که نام او اشکبوس بود مانند طبل جنگی فریاد زد .
- اشکبوس آمد تا از سپاه ایران حریفی بجوید و او را شکست دهد .
- رهان ، پهلوان ایرانی با کلاه خود و زره به میدان رفت و از شدت نبرد گرد و خاک به آسمان بلند شد .
- رهام با اشکوس درگیر شد و طبل و شیپور هر دو سپاه به صدا در آمد .
- اشکبوس گرز سنگین به دست گرفت و از شدت جنگ زمین مثل آهن سخت شد و آسمان پر از گرد و غبار شد
- رهام نیز گرز سنگین را بیرون کشید ، دست و بازوی آن دو پهلوان از نبرد با گرزهای سنگین خسته شد .
- وقتی رهام از نبرد با کشانی عاجز شد پا به فرار گذاشت و به سوی کوه رفت .
- توس پهلوان ایرانی که در قلب سپاه بود ، خشمگین شد ضربه ای به اسب زد که به جنگ اشکبوس بیاید .
- رستم خشمگین شد و به توس گفت رهام اهل بزم و باده نوشی است ، مرد جنگ نیست .
- رستم گفت تو مطابق قوانین جنگ در قلب سپاه بمان من اکنون پیاده به جنگ اشکبوس می روم .
- رستم کمان آماده را به بازو افکند و چند تیر در کمر بند خود جای داد .
- فریاد برآورد و گفت ای مرد جنگجو هم رزم تو به میدام آمد فرار نکن .
- کشانی خندید و شگفت زده شد توقف کرد و رستم را صدا زد
- با خنده گفت که نام تو چیست بر تن بی سر تو چه کسی گریه خواهد کرد .
- رستم در جواب گفت : چرا نام مرا می پرسی زیرا تو به کام دل نخواهی رسید .
- مادرم نام مرا مرگ تو گذاشت و روزگار مرا وسیله ی نابودی تو قرار داده است
- اشکبوس به رستم گفت بدون اسب فوراً خود را به کشتن خواهی داد
- رستم پاسخ داد که : ای مرد جنگ جوی بیهوده گو.
- آیا تا کنون ندیده ای که کسی پیاده بجنگد و زور گویان را نابود کند .
- مگر در کشور شما شیر و نهنگ و پلنگ هر سه سوار بر اسب می جنگند .
- ای سوار جنگ جو من اکنون جنگیدن بدون اسب را به تو یاد می دهم
- به این دلیل توس مرا پیاده فرستاد تا اسب اشکبوس را به غنیمت بگیرم
- کشانی نیز مانند من پیاده می شود آنگاه لشگریان به او می خندند .
- در چنین روز و روزگاری یک پیاده جنگجو مانند رستم از پانصد سوار مانند تو بهتر است .
- کشانی به رستم گفت با تو سلاحی جز مسخره و شوخی نمی بینم .
- رستم به گفت تیر و کمان را ببین اکنون با این کمان کشته می شوی .
- وقتی رستم دید اشکبوس به اسب گران قدرش می نازد کمان را آماده کرد و کشید .
- تیری بر سینه ی اسب اسب او زد و اسب با صورت به زمین خورد
- رستم خندید و با صدای بلند گفت کنار همسر گرانقدر خودت بنشین
- شایسته است سر او را در آغوش بگیری و برای لحظه ای از جنگ خلاص شوی .
- اشکبوس با تنی لرزان و چهره ای که از ترس زرد شده بود ، فورا کمانش را آماده کرد .
- آنگاه پی در پی به سوی رستم تیر اندازی کرد رستم بدو گفت بیهوده :
- جسم و بازوان و روح ناسالم خودت را خسته می کنی .
- رستم دست به کمر بند خویش برد و یک تیر از چوب خدنگ انتخاب کرد .
- تیری که پیکان آن از جنس الماس بود و مانند آب می درخشید و بر سوفار آن چهار پر عقاب بسته بود .
- رستم کمان را به دست گرفت و تیر خدنگ را با شست گرفت .
- رستم برای کشیدن کمان ، دست راست را خم کرد و دست چپ را راست .آن گاه صدای شکنندگی از کمان برخاست .
- همین که انتهای تیر به گوش رستم رسید از کمان خروشی بر خاست { صدای شکنندگی }
- همین که پیکان تیر به سر انگشت رستم رسید تیر به سرعت از مهره ی پشت کشانی خارج شد .
- تیر را بر سینه ی اشکبوس زد . آسمان تیر اندازی رستم را تحسین کرد .
- سرنوشت به اشکبوس گفت تیر را بگیر و تقدیر به رستم گفت تیر را بزن ، آسمان و ماه به رستم آفرین گفتند .
- کشانی در همان لحظه مرد گویی که اصلا به دنیا نیامده بود .
درس سوم حمله ی حیدریه
1-جنگجویان منتظر بودند ببینند که چه کسی جنگ را آغاز می کند
2- که ناگهان عمرو آن پهلوان بزرگ اسب را به سرعت به حرکت درآورد .
3- هنگامی که عمرو با لباس جنگی به میدان جنگ آمد میدان جنگ مانند کوهی از فولاد شد .
4- عمرو به میدان نبرد آمد و نفس عمیقی کشید آن وقت ایستاد و حریف را طلب کرد .
5- پیامبر به روی لشگریان نگاه کرد
6- تمام لشکر اسلام سرافکنده و خجالت زده بودند و هیچ از ترس میل نداشت با عمرو بجنگد .
7= تنها علی حاضر شد به جنگ عمرو برود .
8- علی برای کسب اجازه نزد پیامبر رفت ولی پیامبر اجازه نداد .
9- عمرو به سوی علی رفت و ایشان هم برای نبرد مقابل عمرو آمد .
10- آن دو با خشم و کینه به یک دیگر حمله کردند و همه درهای صلح و دوستی را به روی هم بستند .
11- آسمان از ترس جنگ آن دو وحشت کرد زیر مبارزه ی شیر و پلنگ ترسناک است .
12- ابتدا عمرو تیره روز و بدبخت ، بازوهای تنومند خود را بالا برد .
13- عمرو شمشیر را بلند کرد ، علی سپر را بالای سر گرفت
14- عمرو محکم و استوار روی زمین ایستاد و از خشم دندان های خود به هم فشرد .
15 – وقتی هیچیک از مبارزان پیروز نشدند دوباره به هم حمله کردند
16- چنان صحنه ی جنگی به راه انداختند که روزگار مانند آن را ندیده است .
17- آن قدر گرد و خاک از رزمگه بلند شد که هر دو ناپدید شدند
18- زره جنگ و لباس هر پهلوان پاره پاره و تکه تکه شد و سر و صورت هر دو خاک آلود شد .
19- آن دو پهلوان ماهر در جنگ هفتاد ضربه جنگی را از هم رد نمودند .
20- حضرت علی ، وصی پیامبر شجاعانه و با قدرتمندی
21- از روی خشم چنان نگاهی به روی دشمن انداخت که از هیبت نگاه علی کارش ساخته شد
22- علی دست خیبر گشای خود را بالا برد و برای بریدن سر عمرو آماده شد .
23- علی به نام خداوند شمشیر را زد
24- هنگامی که علی بر دشمن شمشیر زد شیطان متاسف شد
25- از ضربه علی کفر در هند به خود لرزید و بت خانه ها در فرنگ به خود لرزیدند .
26- علی شمشیری بر گردن عمرو زد و سر او را از تن جدا کرد و او را از پای در آورد
27- وقتی شمشیر بر گردن عمرو فرود آمد سرش صد قدم دورتر از بدنش پرتاب شد
28- وقتی عمرو در خاک غلتید جبرئیل بر دست علی بوسه زد و به او آفرین گفت
درس دوازدهم در آرزوی تو باشم
1- در آخرین لحظه ی عمرم در آرزوی دیدار تو هستم با این امید و آرزو می میرم که بعد از مرگ وجودم خاک کوی تو گردد.
2- در صبح روز قیامت وقتی که دوباره زنده می شوم ، برای جستجوی تو و گفتگو با تو از قبر بر می خیزم .
3- در مجلسی که زیبارویان دو عالم حضور یابند ، من تنها به تو نگاه می کنم و فقط شیفته ی روی زیبای تو هستم .
4- آن چنان شیفته ی تو هستم که از بهشت سخنی به میان نمی آورم ، گل بهشتی را نمی بویم ، به زیبا رویان بهشتی توجهی نمی کنم بلکه فقط با شتاب به سوی تو می آیم .
5- اگر هزار سال در قبر بخوابم ، در آن خواب آسوده و راحت در آرزوی دیدن گیسوان زیبای تو هستم .
6- از دست ساقی بهشت شراب نخواهم نوشید ، من احتیاجی به شراب ندارم زیرا من با بوی خوش تو مست می شوم .
7- با وجود تو تحمل سختی ها برایم آسان است اگر بر خلاف این گفته ها عمل کنم ، خودخواه و خود بین هستم .
دل می رود ز دستم
1- ای عارفان من عاشق جمال محبوب می شوم برای رضای خدا کمکم کنید چه درد بزرگی است که راز پنهان عاشقی من بر ملا خواهد شد .
2- ما در این دنیا اسیر دام تعلقات دنیوی شده ایم ای خدا عنایتی کن شاید بار دیگر بتوانیم چهره ی زیبای ترا ببینیم .
3- داستان محبتِ کوتاه مدتِ روزگار قصه ای بی پایه و اساس و سراسر فریب است ، پس ای دوست در این مدت کم خوبی کردن در حق دوستان را غنیمتی بدان و به دوستان خود نیکی کن .
4- ای انسان بزرگوار ، به شکرانه ی این که سالم و تندرست هستی از درویش بی نوا دلجویی کن .
5- راحتی دو دنیا ، در شرح و توضیح این دو جمله آمده است : با دوستان با جوانمردی رفتار کن و با دشمنان مدارا کن .
6- هنگام تهیدستی ، کوشش کن با خوشی و مستی زندگی کنی زیرا شراب معرفت الهی انسان تهیدست و فقیر را بی نیاز و ثروتمند می نماید .
7- در راه عشق ، از فرمان معشوق سر پیچی نکن وگرنه محبوب که همه چیز در یدِ قدرت اوست ترا در آتش غیرت خود می سوزاند .
8- به جام شراب {قلب انسان عارف} که مانند آینه ی اسکندر است خوب نگاه کن تا احوال و اسرار جهان را برای تو بازگو کند .
9- زیبارویان پارسی زبان با سخنان شیرین خود عمری دوباره می بخشند . ای ساقی این موضوع را به رندان با تقوا و گوشه نشین بشارت بده .
10- حافظ به اختیار خود این لباس بدنامی را نپوشیده است ای شیخ که ادعای پاکدامنی داری در حالی که آلوده گناه هستی ما را ببخش .
درس سیزدهم باغ عشق
1- ای انسان ، تا کی می خواهی در این جهان ، فریب تعلقات دنیوی و مردم پست را بخوری ، لحظه ای خودت را از وابستگی های دنیا نجات بده تا دنیای عشق و معرفت را ببینی .
2- در جهان معنوی همه پادشاهی می کنند و همگی خشنود و خوشحال هستند .
3- در جهان معنوی هیچ موجودی به دیگری آزار نمی رساند .
4- اگر به باغ عشق و معرفت وارد شوی همه را خدمت گزار دل می بینی و اگر در مسیر دین حرکت کنی همه را زینت دهنده ی روح می بینی .
5- اگر امروز در این دنیا از جان زیانی به تو رسید شاد باش زیرا در روز قیامت سود فروانی از آن زیان به تو می رسد.
6- تو مدتی مانند فریدون با ضحاک نفس مبارزه کن تا پس از آن به هر طرف رو کنی ، پیروزی را ببینی .
7- اگر راهنمای تو عشق به دین باشد جای شگفتی نیست که خود را با مردان خدا همسنگ ببینی .
8- ای انسان ، اگر خدا را روزی دهنده می دانی چرا از مردم انتظار بخشش داری ، و اگر خدا را آگاه از غیب می دانی ، پس چرا گناه می کنی .
9- همه کار ها را از جانب خداوند بدان ، نه از عناصر چهارگانه ، زیرا کم خردی است که ما خطی را که حاصل عقل است ، به انگشت نسبت بدهیم .
10- همانند انسان های نادان ، فریفته ی مال و ثروت مشو زیرا قدرت و ثروت روزی از بین می رود .
11- ثروت و جاه و مقام این دنیا را حتماً روزی از دست خواهی داد .
12- به خوشبختی ات افتخار نکن و از بد بختی هم ناله نکن زیرا تا چشم بر هم بزنی هر دو از بین می روند .
13- الب ارسلان با آن شکوه و عظمتی که داشت ، اکنون در شهر مرو زیر خاک دفن شده است .
+ نوشته شده در چهارشنبه دهم آبان ۱۳۹۱ ساعت 18:38 توسط فرشته جوادی
|
نمونه سوالات ادبیات1
|
«به نام خدا» موضوع: ادبیات فارسی 1 رشته تحصیلی نام و نام خانوادگی: | ||
|
1– |
معنی ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بنویسید. الف) قطره ی دانش که بخشیدی ز پیش متصل گردان به دریاهای خویش
ب)بدو گفت اریدون که رستم تویی بکشتی مرا خیره از بد خویی
ج)بدو گفت کاین برمن از من رسید زمانه به دست تو دادم کلید
د)دهنده ای که خواستن از او نیست خوش گوار.
ه)بی ادب تنها نه خود را داشت بد بلکه آتش بر همه آفاق زد
|
5 |
|
2- |
در جمله ( تا باد و آب و خاک و آتش در آفرینش بر کار است و گل بر شاخسار هم بستر خار) منظور از قسمت خط کشیده چیست؟ |
2 |
|
3– |
معنی لغاتی که زیر آن خط کشیده را مشخص نمایید. الف) گوش پند نیوشان آواز او شنود. ب)خدایی اوراست درخورنده. ج) چو سهراب شیر اوژن او را بدید.
|
3 |
|
4– |
حماسه چیست و ویژگی اصلی حماسه کدام است؟
|
1 |
|
5- |
ادبیات چیست؟ |
1 |
|
6– |
خلاصه ای از داستان رستم و سهراب را در پنج خط یا بیشتر بنویسید.
بهتر است دوبار بپرسید تا اینکه یک بار راهتان را گم کنید. |
3 |
نمونه سوال۲
|
«به نام خدا» موضوع: ادبیات فارسی 1 نام و نام خانوادگی: | ||
|
1– |
معنی ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بنویسید. الف) صد هزاران دام و دانه است ای خدا ما چو مرغان حریصی بینوا
ب)جهان آفرین تا جهان آفرید سواری چو رستم نیامد پدید
ج)از این خویشتن کشتن اکنون چه سود؟ چنین رفت و این بودنی کار بود
د) چشم تشنه چو کرده بود تباه آب ناداده کرد همت راه
ه) بر اثر ناله رفت.
ی) سمک و آتشک نگاه می داشتند تا قطران بخفت.
|
6 |
|
2- |
مصراع ((زمانه بیامد نبودش توان)) یعنی چه؟
|
1 |
|
3– |
معنی لغاتی که زیر آن خط کشیده را مشخص نمایید. الف) ای برادر هیچ مهدی به دست توانی آوردن؟ ب)سمک جلباب بر روی مهد فرو گذاشته. ج) از جای برآمد از زخم قفا. د) دختر خود را به مفلسی چون او نخواهد داد. ی)قطران را با تمکین تمام آوردم. ه)فصلی در منقبت برترین فرستاده ی او آمده.
|
3 |
|
4– |
تفاوت مثنوی و غزل چیست؟
|
1 |
|
5- |
داستان سمک عیار از کیست؟ |
5/ |
|
6– |
(( اگر جان می خواهی سهل است)) یعنی چه؟
|
1 |
|
7 |
در جمله زیر ارکان تشبیه را مشخص نمایید. * برش چون بر رستم زال بود. *
|
1 |
|
8 |
منظور از چراغ و خاک در بیت های زیر چیست؟
شر که آن دید، دشنه باز گشاد پیش ان خاک تشنه رفت چو باد
در چراغ دو چشم او زد تیغ نامدش کشتن چراغ دریغ
|
1 |
|
9 |
هنری ترین نوع ادبیات ....................................... است.. |
5/ |
نمونه سوال۳
الف) : بيت ها و عبارتهاي زير را به نثر ساده ي امروزي برگردانيد .
الف-1) عبارتهاي با ارزش نمره اي 25/
· درود بر پيامبر بازپسين
· به همه زباني نام او ستوده
· در اين کار تعبيه اي هست
· مرا نام آتشک است
· او را قفايي مي زدند
· سمک و قطران نگاه مي داشتند
· شراب بسيار بر خود پيمود
· از دور ناله اي شنيد بر اثر ناله رفت
· هرم نفس مردم گرمشان کرد
· فردا به سوي خانه ي خود عزيمت کنم
· روي صورت جوان خون دلمه بسته
· تازه پشت لبش سبز شده
· صورتش گل انداخته بود
· فردا شنبه روز قتل است
· شب شبي بي کران بود
· آخرين کارهاي مانده را راست و ريس مي کنند
· در آن ذي حياتي نفس نمي کشد
· مي خواهيم در ميان ما حکم شوي
· من دختر دريا و نماينده ي اقيانوس مواجم
· قطران بر خود گرفت که اين کار بکند
· اي آتشک رها مکن که مرا به سيلي بکشند
الف-2) عبارتهاي با ارزش نمره اي نيم
· تو مرا برخويشتن گير
· خدايي اوراست درخورنده
· دهنده اي كه خواستن جز از او نيست خوش گوار .
· در پاي افكنده ي گردن كشان از سروري .
· هول عياري اي کرده است
· پدر را نبايد که داند پسر
· که باشد که مرا به حيلت بربندد؟
· سمک عيار پيش خورشيد شاه برپاي بود و خدمت ميکرد.
· اگر جان ميخواهي سهل است.
· گوش پند نيوشان آواز او شنوده
· زدش بر زمين بر به کردار شير
· سبک تيغ تيز از ميان بر کشيد
· سمک عيار سوگند خورد که تو را نيازارم و به جان زينهار دهم
· اي برادر هيچ مهدي به دست تواني آوردن
· شر به سبب خبث طينت آن را نپذيرفت
· بيماري آبله ديدگانش را تباه ساخته بود
· مقبل آن کز خداي گيرد پشت
· بگير و ببر زنده بر دار کن وزو نيز با من مگردان سخن
الف-3) عبارتهاي با ارزش نمره اي هفتاد و پنج صدم
· هر آن كه از روي ناداني نه او را گزيد ، گزند او ناچار بدو رسيد .
· از خدا جوييم توفيق ادب بي ادب محروم شد از لطف رب
· قطران از جاي بر آمد از زخم قفا
· چشم از دست رفته گشت درست شد بعينه چنان كه بود نخست
· سياس و آفرين ايزد جهان آفرين راست .
· دهنده اي كه خواستن جز از او نيست خوش گوار .
· سي غلام را بفرمود تا سليح پوشند و تيغ ها بر كشند
· دو استر به دست آور که تو اين جايگاه گستاخي تا من ترتيب قطران کنم
· در چراغ دو چشم او زد تيغ نامدش کشتن چراغ دريغ
· از چه اي کل با کلان آميختي تو مگر از شيشه روغن ريختي
· تو در شبروي و عياري دستي داري
· مرا مشاطه ي صبح و زينت بخش رياحين و ازهار مي نامند
· پروردگارا قدرتي به من بخشا تا روح خود را از تعلق به جيفه هاي ناچيز روزگار بي نياز کنم
· سعي کرده اند که نه کرسي فلک را از پاي قزل ارسلان بکشند
· سمک را ديد آن زمام گرفته و جلباب به روي مهد فرو گذاشته
· چنان که از جاي برآمد از زخم قفا
· جهان آفرين تا جهان آفريد سواري چو رستم نيامد پديد
· الف-4) عبارتهاي با ارزش يک نمره اي
· ز كف بفكن اين گرز و شمشير كين بزن جنگ و بيداد را بر زمين
· از اين خويشتن كشتن اكنون چه سود ؟ چنين رفت و اين بودني كار بود
· از آن پس بسازيد سهراب را ببنديد يك شب بر او خواب را
· من بر آن ستيزه كه مرا قفا زدند تو را بياوردم تا داد ايشان از تو بگيرم .
· واي بر جان تو كه بد گوهري جان بري كرده اي و جان نبري
· خرامان بشد سوي آب روان چنان چون شده باز جويد روان
· کار پاکان را قياس از خود مگير گر چه ماند در نبشتن شير و شير
· صد هزار ابليس آدم روي هست پس به هر دستي نبايد داد دست
· دل من همي بر تو مهر آورد همي آب شرمم به چهر آورد
· چو سهراب شير اوژن او را بديد ز باد جواني دلش بر دميد
· واي بر جان تو که بد گهري جان بري کرده اي و جان نبري
· خاک مظهر فقر مخلوق در برابر غناي خالق است
· از عمر من آنچه هست بر جاي بستان و به عمر ليلي افزاي
· بيچارگي ورا چو ديدند در چاره گري زبان کشيدند
ب:معني واژه هاي مشخص شده را بنويسيد . (ارزش نمره اي هر لغت 25/ است)
روزي رستم براي شكار به نخجير گاهي نزديك مرز توران روي نهاد// ز تن خون و خوي را فرو ريختند// آتشك دو استر به دست آورد .// شر به سبب خبث طينت آن را نپذيرفت . // من با تبختر گفتم : هر كدام جداگانه به او هديه مي دهيم // تواني به من عطا فرما كه در برابر گستاخ و مغرور ، زانوي دنائت خم نكنم .// صورت نيك از خوشحالي گل انداخت .// دهنده اي كه خواستن جز او نيست خوش گوار .// اميدوارم مهرباني دلها و هم بستگي ها و گذشت ها هيچ گاه به ختام نر سد .و لغات ديگر ازقبيل:
هوروماه دشنه دادار ناوک تمکين تاجور دغا حاذق کل گبر منقبت ايدون طلايه بدرقه لعل مفلس ازدحام سوله جلباب شبيخون انبان
و.... (بايد توجه داشت که لغات حتما در سطح جمله باشد و از طرح لغات به صورت واحد و خارج از جمله خوداري شود)
دانش هاي ادبي : (برخي از سؤالات اين قسمت جهت فراگير بودن به صورت کلي طرح شده است لذا در طرح سؤال امتحاني بهتر است که يک قسمت از سؤالات مطرح شود)
· تعريف زير كدام قالب شعري را معرفي مي كند ؟ « چند بيت هموزن كه مصراع هاي زوج آنها هم قافيه است :
· مفهوم هر يک از اصطلاحات مقابل را بنويسيد: درام تراژدي کمدي
· در عبارت زير بين کدام کلمات سجع وجود دارد: گره گشاي هر بندي, آموزنده ي هر پندي
· حماسه را تعريف کنيد و ويژگي هاي آنرا بنويسيد.
· قافيه و رديف را در بيت زير مشخص کنيد: بپيچيد و زان پس يکي آه کرد ز نيک و بد انديشه کوتاه کرد
· ادبيات نمايشي در غرب به چند دسته تقسيم مي شود ؟ نام ببريد ؟
· شاهنامه ي فردوسي به چند بخش تقسيم شده است ؟ نام ببريد ؟
· معروف ترين سراينده ي داستان هاي بزمي در ادب فارسي كيست ؟ اثري از او نام ببريد ؟
· در هر يك از ابيات زير چه آرايه اي وجود دارد ؟ جهان را بلندي و پستي تويي ندانم چه اي هر چه هستي تويي
· استعاره را در ابيات زير مشخص کنيد:
- شر كه آن ديد دشنه باز گشاد پيش آن خاك تشنه رفت چو باد
- در چراغ دو چشم او زد تيغ نامدش کشتن چراغ دريغ
- سبک تيغ تيز از ميان بر کشيد بر شير بيدار دل بر دريد
· اصلي ترين مسائل ادبيات پايداري چيست؟
· در عبارت زير بين کدام يک از کلمات آرايه ي مراعات النظير وجود دارد؟ ناگهان نوري از شرق تابيد/ خون خورشيد/ آتشي در شفق زد/ مردي از شرق برخاست/ آسمان را ورق زد
· به شعرهايي که وزن و گاه قافيه هم دارند اما در آنها طول مصراع ها مساوي نيست چه مي گويند؟
· موضوع اصلي و وظيفه اساسي ادبيات نمايشي را بنويسيد؟
· مشبه » و « مشبه به » وجه شبه و ادات تشبيه را در مصراع زير بيابيد: لبش چون گل سرخ شاداب بود
· چند مورد از نمونه هاي ادبيات نمايشي که از دير باز در ايران اجرا مي شده است نام ببريد.
· اين مهرباني ها را كي و كجا ديده ؟ آن هم از مردمي كه تمام عمر در لاك خودشان بوده اند . تمام عمر در لاك خودشان بودند كنايه از چيست ؟
· نام صاحبان اين آثار را بنويسيد .
هفت پيكر : تاريخ جهانگشا : ريشه در ابر : مثل چشمه مثل رود : سمک عيار داستان هاي دل انگيز ادبيات فارسي
خودآزمايي( با ارزش نمره اي هر سؤال نيم نمره)
· مقصود از جمله ي « شير آمدي يا روباه » چيست ؟
· با توجه به مصراع « به گردان لشكر سپهدار گفت » مقصود از سپهدار چه كسي است ؟
· مصراع « زمانه بيامد نبودش توان »يعني چه ؟
· هدف سهراب از لشکرکشي به ايران چه بود
· افراسياب از فرستادن سپاه به ياري سهراب چه هدفي داشت؟
· منظور از جمله ي پاياني اين عبارت چيست: "درود بر ياران گزيده او باد تا باد و آب و آتش و خاک در آفرينش بر کار است
· تفاوت مثنوي با غزل را بنويسيد.
· پيام اصلي داستان طوطي و بقال چيست؟
· معادل امروزي فرو بريم(در عبارت :بگذار تا فردا داري در ميدان فرو بريم) و قفا زدن چيست؟
· محوري ترين پيام داستان خير و شر چيست؟
· در بيت: آمد آورد پيش خير فراز گفت گوهر به گوهر آمد باز" مقصود از گوهر اول و دوم چيست؟
· مقصود نويسنده از "هنرمندان بسياري خود را به قطار رساندند" چيست؟
· بيت "از عمر من آنچه هست بر جاي بستان و به عمر ليلي افزاي" بيانگر کدام خصلت مجنون است؟
درک مطلب( با ارزش نمره اي هر سؤال نيم نمره)
· با توجه به اين شعر به سؤالات پاسخ دهيد: -من تفنگم در مشت / كوله بارم بر پشت / بند پوتينم را محكم مي بندم / مادرم آب و آيينه و قرآن در دست / روشني در دل من ميبارد/ پسرم بار دگر مي پرسد/ تو چرا مي جنگي/ با تمام دل خود مي گويم / تا چراغ از تو نگيرد دشمن
الف) بند پوتين را محكم بستن كنايه از چيست ؟
ب) شاعر در ابيات بالا به چه سنتي اشاره كرده است ؟
ج) مقصود از « روشني در دل من مي بارد » چيست ؟
د)معادل از صميم قلب" را در کدام مصرع شعر مي يابيد؟
ه) منظور از " چراغ" در مصرع آخر چيست؟
· با توجه به اين عبارت به سؤالات پاسخ دهيد: قطران بر خود گرفت كه اين كار بكند و انگشتري به من داد تا چون تو را پيش وي برم ، از عهده ي كار من بيرون آيد
الف) عبارت « بر خود گرفت » به چه معناست ؟
ب) عبارت « انگشتري به من داد » بيانگر چه مفهومي است ؟
· در بيت مقابل منظور از "خاک تن چيست؟ قطره ي علم است اندر جان من وارهانش از هوا وز خاک تن
· با توجه به بيت مقابل رستم چه حالي داشت: وزان آب چون شد به جاي نبرد پر انديشه بودش دل و روي زرد
· در عبارت مقابل به کدام يک از ارکان نماز اشاره شده است: "خاک مظهر فقر مخلوق در برابر غناي خالق است معناي آنکه در نماز پيشاني بر خاک مي گذاري همين است"
· در بيت مقابل منظور از "حلقه در گوش نهادن" چيست؟ آمد سوي کعبه سينه پرجوش چون کعبه نهاد حلقه در گوش
· با توجه به اين شعر به سؤالات پاسخ دهيد
چو رستم ز دست وي آزاد شد به سان يکي تيغ پولاد شد
بخورد آب و روي و سر و تن بشست به پيش جهان آفرين شد نخست
همي خواست پيروزي و دستگاه نبود آگه از بخشش هور و ماه
الف) کلمات قافيه در بيت اول کدامند؟
ب)در کدام بيت به خداپرستي رستم اشاره شده است؟
ج) " به سان يکي تيغ پولاد شد " به چه معناست؟
د) رستم از خدا چه چيزهايي مي خواست؟
· با توجه به اين شعر به سؤالات پاسخ دهيد به گردان لشکر سپه دار گفت که اين راز که بايد که ماند نهفت
پدر را نبايد که داند پسر که بندد دل و جان به مهر پدر
مگر کان دلاور گو سالخورد شود کشته بر دست اين شير مرد
الف)منظور شاعر از راز چيست؟
نمونه سوال۴
|
ردیف |
متن سؤالات |
نمره |
|
الف 1 |
حفظ شعر : جاهای خالی بیتهای ناتمام زیر را با کلمات مناسب کامل نمایید . ( 4 مورد ) وزان دلخستگانت راست ............. فراهم / تو را من .................. در راهم . |
5/0 |
|
2 |
در آن نوبت که بندد دست .............. به پای سرو کوهی دام / گرم ............... یا نه / من از یادت نمیکاهم . |
5/0 |
|
3 |
ما را سر باغ و بوستان نیست .................................. |
5/0 |
|
4 |
................................ آسوده که بر کنار دریاست . |
5/0 |
|
ب
|
در عبارات و مصراعهای زیر معنی لغات مشخّص شده را بنویسید .(برای هر لغت تنها یک معنی کافیست . ) 1 - راهی به مراتب قُرب نداری . 2 - مرا زینتبخش ریاحین و ازهار مینامند . |
5/0 |
|
3 - معلّم از مخمصه رسته بود . 4 - زیب از بنفشه دارد و از نازبوی ، بوی . |
5/0 | |
|
5 - حاکم جیره و مواجب این همه جمعیّت را از کجا میدهد ؟ 6 - اشتر طلبید و محمل آراست . |
5/0 | |
|
7 - تحصیل باید با فراغبال و تأنّی انجام گیرد . 8 - بعد از دو سال تازه سر حرف من افتادهاند. |
5/0 | |
|
پ 1 |
دانشهای ادبی ( 3 نمره / 11 سؤال ) هر یک از توضیحات زیر دربارهی چه کسی است ؟ الف ) او از خدمتگزاران صدیق جمهوری اسلامی ایران ، فیلمساز و سردبیر مجلهی ادبی سوره بود . از آثار تلویزیونی او میتوان به مجموعههای « خانگزیدهها » و « روایت فتح » اشاره کرد . ب ) نقّاش و شاعر معاصر که در کاشان متولّد شد. شعر او ساده ، بیآلایش و لبریز از مفاهیم عرفانی است. کتاب او« اتاق آبی » نام دارد . |
25/0
25/0 |
|
2 |
کدام کتاب زیر از نظر نوع ادبیّات تعلیمی با بقیّه متفاوت است ؟ الف ) گلستان ب ) بوستان ج ) قابوسنامه د ) گلشن راز |
25/0 |
|
3 |
کتاب شعر « مثل چشمه ، مثل رود » از کدام شاعر معاصر زیر است ؟ الف )قیصر امینپور ب ) محمّدرضا عبدالملکیان ج ) نیما یوشیج |
25/0 |
|
4 |
پر کنید : شعر« در امواج سند » در قالب ............... سروده شده است . |
25/0 |
|
5 |
پر کنید : گونهای از ادبیّات که بیانگر عواطف و آرزوها و غمها و شادیهای انسان است ، ادبیات ............ نام دارد . |
25/0 |
|
6 |
پر کنید :« محمّدتقی بهار » قصیده را به سَبْک ......... میسرود . |
25/0 |
|
7 |
ارزشمندترین اثر « علّامه دهخدا » چه نام دارد ؟ |
25/0 |
|
8 |
در بیت زیر کدام کلمات ردیف هستند ؟ کنون رزم سهراب و رستم شنو دگرها شنیدستی این هم شنو |
25/0 |
|
9 |
در جملهی « کم کم شهری سپید پوش به استقبالمان میآید . » کدام آرایهی ادبی زیر به کار رفته است ؟ الف ) تشبیه ب ) استعاره پ ) تشخیص ت ) کنایه |
25/0 |
|
10 |
کدام بیت زیر مراعات نظیر دارد ؟ الف ) بیستون بر سر راه است مباد از شیرین خبری گفته و غمگین دل فرهاد کنید . ب ) گفتند به اتفاق یکسر کز کعبه گشاده گردد این در |
25/0 |
|
11 |
در شعر زیر « مشبّه » یا « مشبّهٌبه » را مشخّص کنید . هر دم به روی من/ گویدعدوی من/کاین شیوه دری تو / چون دود میرود . |
25/0 |
|
ت 1 |
خودآزمایی با توجّه به داستان «خیر و شر » منظور از «ریگ آبدار »در بیت زیرکیست ؟ حالی آن لعل آبدار گشاد پیش آن ریگ آبدار نهاد |
5/0 |
|
2 |
با توجّه به درس «در امواج سند»منظور از « سدّ روان » در بیت زیر چیست ؟ از این سدّ روان در دیدهی شاه ز هر موجی هزاران نیش میرفت . |
5/0 |
|
3 |
« هلن کلر » پس از بیماری به وسیلهی کدام یک از حواس پنجگانهی خود با جهان خارج ارتباط داشت ؟ |
5/0 |
|
4 |
اصطلاح « به روی بزرگوار خود نیاوردن » کنایه از چیست ؟ |
5/0 |
|
5 |
منظور از « لباس میپوشد تا خود را بپوشد . » چیست ؟ |
5/0 |
|
6 |
منظور از جملهی « همچون مروارید در دل صدف کج و کوله سالها بسته ماند . » چیست ؟ |
5/0 |
|
ث 1 |
درک مطلب با توجّه به ابیات : جوانی نکو دار کاین مرغ زیبا نمانَد در این خانهی استخوانی متاعی که من رایگان دادم از کف تو گر میتوانی مده رایگانی الف ) منظور از «خانهی استخوانی » چیست ؟ ب ) در بیت دوّم کدام کلمه استعاره است ؟ |
5/0 |
|
2 |
در بیت«دلیر جوان سر به گفتار پیر / بداد و ببود این سخن دلپذیر»،«دلیر جوان » و « پیر » چه کسانی هستند؟ |
5/0 |
|
3 |
منظور از « دریای خون » در بیت زیر چیست ؟ درآن دریای خون در قرص خورشید غروب آفتاب خویشتن دید . |
5/0 |
|
4 |
با توجّه به شعر « من تفنگم در مشت / کولهبارم بر پشت / بند پوتینم را محکم میبندم » بند پوتین را محکم بستن کنایه از چیست ؟ |
5/0 |
|
5 |
مفهوم مصراع دوّم بیت« گفتند به اتّفاق یک سر کز کعبه گشاده گردد این در » چیست ؟ |
5/0 |
|
6 |
مفهوم کنایی « پی بردیم راه دست خودش هم نیست . » را بنویسید. |
5/0 |
|
7 |
معادل امروزی عبارتهای « بخواستم رفت » و « برنشین » را بنویسید . |
5/0 |
|
8 |
مقصود از« خورشید علم » در عبارت« در قبرستان بقیع آن سنگ سوّمی قبر خورشید علم است . » کیست ؟ |
5/0 |
|
ج 1 |
معنی و مفهوم بیتها و عبارتهای زیر را به نثر روان امروزی بنویسید . خدایی اوراست درخورنده . |
25/0 |
|
2 |
چنان نباشیم که خود را فقط تن بینگاریم . |
25/0 |
|
3 |
احدی اعتنا به شأن او نمیکند . |
25/0 |
|
4 |
سه ماه بود که موی سر بازنکرده بودیم . |
25/0 |
|
5 |
در این کار تعبیهای هست . |
5/0 |
|
6 |
به موج آویز و از ساحل بپرهیز . |
5/0 |
|
7 |
صوفیّه برای اعتکاف در مسجد خلوت میگـُزیدند . |
5/0 |
|
8 |
چون بسی ابلیس آدمروی هست پس به هر دستی نشاید داد دست |
75/0 |
|
9 |
جهد کن اگرچه اصیل و گوهری باشی ، گوهر تن نیز داری که گوهر تن از گوهر اصل بهتر بُوَد . |
75/0 |
|
10 |
آن کسی را که در این مـُلک سلیمان کردیم ملّت امروز یقین کرد که او اهرمن است . |
1 |
|
11 |
از جلوهی سبز و سرخ طرح چمنی ریزم گشته است خـُتن صحرا از بوی دلاویزم . |
+ نوشته شده در سه شنبه نهم آبان ۱۳۹۱ ساعت 20:53 توسط فرشته جوادی
|
باز باران
باز باران بی ترانه
باز باران ,با تمام بی کسی های شبانه
می خورد بر مرد تنها ,می چکد بر فرش خانه
باز می آید صدای چک چک غم...باز ماتم
من به پشت شیشه ی تنها یی افتاده
نمی دانم...نمی فهمم
کجای قطره های بی کسی زیباست؟؟؟؟
نمی فهمم, چرا مردم نمی فهمند
لرزد که آن کودک که زیر ضربه شلاق باران سخت می
کجای ذلتش زیباست؟؟؟
نمی فهمم..کجای اشک یک بابا
که سقفی از گل و آهن به زور چکمه باران
به روی همسر و پروانه های مرده اش آرام باریده
کجایش بوی عشق وعاشقی دارد؟؟؟
نمی دانم..نمی دانم چرا مردم نمی دانند
که باران, عشق تنها نیست
صدای ممتدش در امتداد رنج این دل هاست
فهمم!!!!؟ کجای مرگ ما زیباست ... نمی
یاد آید , روز باران
یاد آید ، مادرم درزیر باران مرد
کودکی ده ساله بودم
می دویدم زیر باران..از برای نان
مادرم افتاد
مادرم در کوچه های خیس وتنگ شهر ، جان می داد
بود فقط من بودم و باران و گل های خیابان
نمی دانم
کجای این لجن زیباست؟؟؟
بشنو از من, کودک من
پیش چشمم, مرد فردا
که باران هست زیبا از برای مردم زیبای بالادست
دارد و باران من و تو درد و غم
خدا هم خوب می داند
که این عدل زمینی چیز کی از عدل کم دارد
http://gavrki.blogfa.com/cat-2.aspx
+ نوشته شده در جمعه پنجم آبان ۱۳۹۱ ساعت 19:13 توسط فرشته جوادی
|
این وبگاه به منظور روان سازی درک دروس ادبیات دبیرستان با توجه به اهمییت این دروس در منابع کنکور ودسترسی آسان به آن در هر جای دنیا که باشید بدون حمل کتاب ،بدون صرف هزینه های گزاف کلاس های کنکور ویا پرداخت سنگین برای خرید کتاب های کمک درسی،نیز به منظور دسترسی سریع دانش آموزان این جانب برای یادگیری مطالب،وارتباط نظر فراگیران وهمکارانم با این جانب ،ازکلیه دانش آموزان وهمکاران گرامی در سراسر جهان انتظار هم فکری وهم یاری می رود