Rounded Rectangle: هوالمبين
نام :                                                               اداره آموزش وپرورش منطقه قهاوند                              تاريخ امتحان :
نام خانوادگي :                                      دبيرستان / مركزپيش دانشگاهي حضرت خديجه (س)                 مدت امتحان : 80 دقيقه  
نام پدر:                                                   امتحانات نوبت/ نيمسال اول  سال تحصيلي 87-86                    پايه : سوم علوم انساني 
شماره دانش آموزي                                           نام درس : ادبيات فارسي تخصصي                               تعداد صفحه : 2



 

 

 

 

 

 ادبیات تخصصی سوم


الف) معني ومفهوم شعر ونثر(6 نمره)                                                                                                                            بارم       

    معني بيت ها وعبارت هاي زير را بنويسيد.

   1- جهان پيش چشمش چو يك بيشه شد                                                                                                                      25/0

   2- بزّاز قفل را حيله كرد تا بگشاد.                                                                                                                              25/0                                                                                                                              

   3- ابراهيم خدايان شما را پاره كرده است.                                                                                                                  25/0

   4- بوسهل را صفرا بجنبيد.                                                                                                                                         25/0

   5- تنت بر تك رخش مهمان كنم.                                                                                                                                5/0                                                                                                                       

   6- كه چندين بپيچم كه اسفنديار                      مگر سر بپيچاند از كار زار                                                                    5/0

   7- بسوزند، چوب درختان بي بر                      سزا حود همين است مر بي بري را                                                       5/0

   8- بازرگاني را بود بسيارْ مال و او را فرزندان در رسيدند و از كسب و حرفت اعراض نمودند.                                    75/0                                                                                                                                                                           

   9- گردش زمان، عيش ربيع آن را به طيش خريف مبدّل نكند.                                                                                    75/0

   10- من خطا كرده ام و مستوجب هر عقوبت هستم كه خداوند فرمايد و لكن خداوند كريم مرا فرو نگذارد.                  1

   11- نه همين مي رمد آن نوگل خندان از من               مي كشد خار در اين باديه، دامان از من                                     1

ب) معني لغت (2نمره)

     معني لغت هاي مشخّص شده را بنويسيد.(هرمورد25/0)

   1- به نام نقش بند صفحه ي خاك                               2- چنان گرم در تيه قربت براند

   3- به بادافره اين گناهم مگير                                      4- در دكّان معد بود

   5- نمرود مر نديمان را گفت                                     6- دو قباله نبشته بودند                                                             2

   7- هردو دهاي تمام داشتند                                       8- يكي از دوستان كه در كجاوه انيس من بودي

ج) درك مطلب (4نمره)

1-     منظوراز «حامل وحي» و «سالار بيت الحرام» در بيت  زير چيست؟                                                                                  

          بدو گفت سالار بيت الحرام                          كه اي حامل وحي، برترخرام                                                              5/0

   2- در عبارت «پاي در ميان نهادي و پي بيرون بردي و به دست باز آوردي»، «پي بيرون بردن» كنايه از چيست؟           5/0

   3- در عبارت «اين خواجه كه مرا اين مي گويد،  مرا شعر گفته است» منظور از «مرا شعر گفته» چيست؟                        5/0                                                                                                                                                              

   4- درعبارت «دمنه گفت: شنزبه را بينم واز مضمون ضميراو تنسّمي كنم»، واژه ي « تنسّم » مجازاًًً به چه معنا ست؟        5/0

   5- با توجّه به متن داده شده به سؤالات زير پاسخ دهيد.

         يك شب تأمّل ايّام گذشته مي كردم وبر عمر تلف كرده  تأسّف  مي خوردم و سنگ سراچه ي دل به الماس آب

         ديده مي سفتم و . . . بعد از تأمّل اين معني، مصلحت آن ديدم كه در نشيمن عزلت نشينم و دامن صحبت فراهم

         چينم.

       الف- مقصود از «سنگ سرا چه ي دل به آب ديده مي سفتم.» چيست؟                                                                      5/0

       ب-عبارت كنايي «دامن از صحبت فراهم چينم» يعني چه؟                                                                                          5/0

   6- در مصراع «نكوهش مكن جرخ نيلوفري را» چرخ نيلوفري كنايه از چيست؟                                                              5/0

                                                                                                                                       ادامه ي سؤالات در صفحه ي بعد     

   7- در بيت زير منظور از «حوصله» چيست؟

           گر چه مورم ولي آن حوصله با خود دارم                 كه ببخشم، بود ار ملك سليمان از من                                    5/0                                                                  

 د) دانش هاي ادبي (3نمره)               

   1- تحميديّه در اصطلاح ادبي چيست؟                                                                                                                          5/0

   2- دو مورد از عناصر داستان را نام ببريد.                                                                                                                   5/0                                                                                                                                                            

   3- نوع نثركتاب هاي زير را بنويسيد.  

      الف- قابوس نامه                                       ب- تاريخ جهانگشا                                                                               5/0

   4- درون مايه ي غزليّات فخر الدّين عراقي چيست؟                                                                                                     5/0

   5-آرايه هاي ادبي را در بيت هاي زيرمشخّص كنيد.

      شبي برنشست از فلك برگذشت                      به تمكين و جاه از ملك برگذشت  

      ببيني تو فردا سنان  مرا                                    همان گرد كرده عنان  مرا                                                          

      نيك وبد، چون همي ببايد مرد                          خنك آن كس كه گوي نيكي برد                                                     1

      قمري ريخته بالم، به پناه كه روم؟                     تا به كي سركشي، اي سرو خرامان از من؟

  ه) خودآزمايي (4نمره)

1-     در مصراع «عذار افروز مه رويان افلاك»، منظور از مه رويان افلاك چيست؟                                                          5/0                                                     

2-     منظور از عبارت «كار و بار و حشمت ايشان برود» چيست؟                                                                                    5/0

3-     عبارت «مشتي رند را سيم دادند كه سنگ زنند» بيانگر چيست؟                                                                               1                                                                                                                  

    4-گاو، شير،كليله ودمنه نمايندگان چه شخصيّت هايي هستند؟                                                                                      1                                                                                  

5- معناي كنايي عبا رت هاي زير را بنويسيد                                                                                                                                                                            

   الف- بر باد نشاندن                                      ب- كمر خدمت بستن                                                                          1                      

ه) حفظ شعر (1نمره)

    بيت هاي زيررا كامل كنيد.

    1- اي گل خوش نسيم من .  .  .  .  .  .  .  .  .  .                    كز سر صدق مي كند .  .  .  .  .  .  .  .  .  .                                 5/0

    2- مردان  خدا پرده ي پندار  دريدند                             .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .                                 5/0                                                          

                                                                                                                                                                                                                                       

                                                             ـ                                   جمع نمره      20